(Fot. iStock)
Nauczyciele zwykle kierują się zasadą, że w placówce szkolnej wszyscy uczniowie powinni być traktowani jednakowo. Nie chcą zgodzić się z faktem, że w dniu ukończenia przez ucznia 18 lat wolno mu więcej, ponieważ taka sytuacja działałaby demoralizująco na osoby niepełnoletnie. Uczniowie nie zgadzają się z taką interpretacją prawa, dlatego piszą do RPO. Poruszają w swoich materiałach więcej wątków.
Skarżący wskazują najczęściej na naruszanie praw osób pełnoletnich, nieprawidłowości związane z ocenianiem, nadmierne ingerowanie w życie prywatne młodzieży oraz niedopełnianie obowiązków szkoły, np. w zakresie udzielania pomocy psychologicznej i wsparcia w nauce.
Na podstawie wniosków wpływających do RPO oraz publikacji poświęconych prawom ucznia można wyróżnić kilka obszarów, w których najczęściej dochodzi do sprzeczności prawa szkolnego z przepisami aktów prawnych wyższego rzędu:
- prawa uczniów pełnoletnich: brak możliwości samodzielnego usprawiedliwiania nieobecności na zajęciach, opuszczania terenu szkoły w trakcie przerwy, zwolnienia się z lekcji; odmowa uznania oświadczenia o braku zgody na udzielanie rodzicom informacji o ocenach i zachowaniu; żądanie zgody rodziców na udział w szkolnym wydarzeniu (wycieczka, studniówka);
- prawo do prywatności i ochrony godności: szczegółowe określanie zasad wyglądu uczniów i uczennic; karanie za określone fryzury, makijaż, biżuterię, tatuaże; stosowanie innych kryteriów ze względu na płeć;
- prawo do sprawiedliwej, jawnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu: oczekiwanie wiedzy wychodzącej ponad podstawę programową dla uzyskania oceny celującej, warunkowanie tej oceny udziałem w konkursach, zawodach czy olimpiadach; określanie oceny rocznej wyłącznie na podstawie średniej ocen;
- nieklasyfikowanie ucznia wyłącznie z powodu zbyt niskiej frekwencji; wstawianie jedynek za brak pomocy szkolnych lub nieprzygotowanie do zajęć, wstawianie ocen za próbne egzaminy; ograniczanie możliwości poprawiania oceny; niejasne kryteria ocen zachowania;
- prawo do organizacji życia szkolnego, umożliwiające zachowanie właściwych proporcji między wysiłkiem szkolnym a możliwością rozwijania i zaspokajania własnych zainteresowań: nadmierne obciążanie uczniów obowiązkami szkolnymi, np. ustalanie dużej liczby sprawdzianów w tygodniu, wymaganie wiedzy ze zbyt obszernego materiału;
- prawo własności: całkowity zakaz przynoszenia telefonów do szkoły, odbieranie urządzeń elektronicznych, zobowiązywanie rodziców/opiekunów prawnych do ich odbioru ze szkolnego depozytu.
- Osoby, które zwracają się do mnie, skarżą się na naruszanie praw uczniów pełnoletnich - na przykład do samodzielnego usprawiedliwiania nieobecności. Zwracają też uwagę na nadmierne ingerowanie w życie prywatne młodzieży. Za ograniczenie wolności uczniowie uznają między innymi zbyt szczegółowe określanie zasad wyglądu, czy karanie za określone fryzury, makijaż, biżuterię lub tatuaże - mówi Marcin Wiącek, RPO.
- Wpływające wnioski dotyczą też nieprawidłowości związanych z ocenianiem i niewłaściwego wypełniania przez szkoły obowiązków, na przykład w zakresie udzielania pomocy psychologicznej i wsparcia w nauce. W statutach zdarzają się też przepisy ograniczające prawo własności, takie jak całkowity zakaz przynoszenia do szkoły telefonów lub możliwość odbierania uczniom urządzeń elektronicznych - mówi.
Twierdzi też, że statuty szkół nie mogą nadmiernie i w sposób nieproporcjonalny ograniczać praw i wolności uczniów.
- Dlatego zaapelowałem do kuratorów oświaty, żeby z większym zaangażowaniem wspierali szkoły w zapewnieniu, aby ich statuty były zgodne z prawem - kończy RPO.
Gaz: Napisał postów [5454], status [VIP]
nie podoba się Polska szkoła do Berlina albo do Moskwy.