"Ciemności kryją ziemię" triumfują w Opolu - 49. Opolskie Konfrontacje Teatralne za nami

Spektakl "Ciemności kryją ziemię" w reżyserii Tomasza Fryzła, przygotowany przez zespół Teatru Wybrzeże w Gdańsku, zdobył główną nagrodę im. Wojciecha Bogusławskiego podczas 49. edycji Opolskich Konfrontacji Teatralnych "Klasyka Żywa". Jury konkursu - Anna Augustynowicz, Beata Guczalska i Maksymilian Rogacki - przyznało to wyróżnienie za "odważne postawienie pytania o kondycję etyczną człowieka".

Spektakl oparty na powieści Jerzego Andrzejewskiego został zrealizowany w surowej, ascetycznej formie, która - jak zauważają krytycy - uwypukla tragizm opowieści o prześladowaniach, władzy i zdradzie. Reżyser Tomasz Fryzeł, znany dotąd z bardziej kameralnych produkcji, dokonał w tym przypadku precyzyjnej i mocnej reinterpretacji klasycznego tekstu, stawiając pytania aktualne także dziś: o granice sumienia, winy i odpowiedzialności.

Nagrodę za najlepszą reżyserię przyznano Michałowi Zadarze za współczesne, dynamiczne i formalnie innowacyjne ujęcie "Zemsty" Aleksandra Fredry, zrealizowane w Teatrze Komedia w Warszawie. Jury doceniło reżysera za "umiejętne połączenie komizmu z refleksją nad współczesnym społeczeństwem".

Z kolei Jan Klata został wyróżniony za spektakl "Państwo / Der Staad" na podstawie dialogów Platona, wystawiony w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie. Jury podkreśliło "odwagę w próbie zainstalowania traktatu filozoficznego na scenie" oraz stworzenie głęboko intelektualnego widowiska teatralnego.

Wyróżnienie otrzymał także cały zespół aktorski Teatru Polskiego w Bielsku-Białej za spektakl "Do piachu" według dramatu Tadeusza Różewicza. Jury doceniło zespołowość i emocjonalną siłę inscenizacji ukazującej dramat żołnierza wyklętego w zderzeniu z absurdami wojny.

Wśród nagrodzonych znalazł się również Wojciech Pusia, uhonorowany za reżyserię światła w krakowskim "Weselu". Światło, będące równorzędnym bohaterem spektaklu, budowało napięcie i tworzyło wyjątkową atmosferę.

Olga Śmiechowicz została wyróżniona za adaptację, dramaturgię i przekład języka starogreckiego w "Państwie / Der Staad", dzięki czemu tekst filozoficzny zyskał nowy, teatralny wymiar.

W kategorii ról aktorskich jury przyznało nagrody:
- Lidii Bogaczównie za rolę Radczyni w "Weselu" - za zniuansowaną interpretację postaci i wyczucie stylu Młodej Polski,
- Arkadiuszowi Brykalskiemu za Cześnika w "Zemście" - za energię i nowoczesne odczytanie klasycznej figury,
- Wojciechowi Dolatowskiemu za kreacje w "Weselu" i "Państwie / Der Staad" - za wszechstronność i emocjonalny wachlarz,
- Marcinowi Kaliszowi za Czepca w "Weselu",
- Maciejowi Stuhrowi za charyzmatycznego Papkina w "Zemście",
- Jerzemu Światłoniowi za poruszającą rolę Dziada w "Weselu".

49. edycja Konfrontacji udowodniła, że polska klasyka nie musi być muzealnym reliktem. Może prowokować, niepokoić i stawiać trudne pytania - o etykę, władzę, narodowe mity i społeczne role. Laureaci tegorocznej edycji pokazali, że teatr klasyczny może być równie aktualny jak współczesny dramat.