(Fot. iStock)
Po nowemu, czyli bez papierów
To istotna zmiana dla przedsiębiorców, którzy wysyłają pracowników do innych krajów. Od początku kwietnia ZUS przyjmuje elektroniczne wnioski o zaświadczenia A1 i w odpowiedzi na nie wydaje zaświadczenia również w formie dokumentów elektronicznych. Zaświadczenia ZUS będą udostępniane osobie składającej wniosek na jej profilu, utworzonym na PUE ZUS.
- Zmiana sposobu składania wniosków A1, ale też forma odpowiedzi udzielanej przez ZUS powinna zainteresować opolskich pracodawców. Przedsiębiorcy z regionu z każdym rokiem kierują do naszego oddziału więcej próśb o objęcie krajowym ubezpieczeniem pracowników delegowanych za granicę. Stąd co roku opolski oddział ZUS wydaje coraz więcej "A jedynek". W 2021 i 2020 roku było to po około 34,5 tysiąca pozwoleń, podczas gdy w 2018 roku oddział w Opolu wydał niecałe 24 tysiące takich formularzy - Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.
ZUS podkreśla, że przekazane elektronicznie zaświadczenie A1 można wydrukować, a taki wydruk jest dokumentem urzędowym w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego. Ponadto w przypadku odmowy wystawienia zaświadczenia A1, ZUS wyda decyzję. Będzie ona dostępna na profilu PUE ZUS wnioskodawcy.
W ubiegłym roku ZUS w całej Polsce wydał ponad 676,7 tys. zaświadczeń A1. Stanowi to wzrost w stosunku do roku 2020 o 9,56 proc., kiedy wydano ponad 617,7 tys. formularzy.
Polska jest krajem wyróżniającym się na tle państw unijnych pod względem liczby delegowanych pracowników. Wydajemy najwięcej formularzy A1 w całej Europie. Głównym państwem, dla którego wydawana jest największa liczba zaświadczeń są Niemcy, potem Francja, dalej Belgia i Niderlandy.
Od zasady jest wyjątek
W ramach Unii Europejskiej obowiązuje reguła: składki na ubezpieczenia społeczne są opłacane w tym kraju, w którym pracujesz. Bez znaczenia jest gdzie przedsiębiorca, który zatrudnia pracowników ma siedzibę. Od tej zasady jest odstępstwo czyli tak zwane delegowanie pracowników lub samodelegowanie w przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. Na czym polega delegowanie pracownika? Ma miejsce wtedy, gdy firma prowadząca działalność w Polsce, wysyła pracowników do innych krajów, żeby zrealizować umowę z zagranicznym kontrahentem.
Do załatwienia tej sprawy służy formularz A1, który zaświadcza, że podczas pracy za granicą lub prowadzenia tam działalności gospodarczej nie trzeba opłacać składek na ubezpieczenia społeczne w tym kraju, ponieważ nadal jesteś ubezpieczony w ZUS. Formularz A1 potwierdza, że chociaż konkretny pracownik jest aktywny zawodowo w obszarze Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Norwegia, Islandia, Liechtenstein) oraz Szwajcarii, to ciągle podlega polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych. O potwierdzenie formularza A1 może wystąpić do ZUS pracodawca, pracownik lub osoba prowadząca działalność gospodarczą na własny rachunek.
