Zbrodnia Katyńska to masowa egzekucja przeprowadzona na rozkaz najwyższych władz Związku Radzieckiego wiosną 1940 roku. Jej ofiarami padło niemal 22 tysiące obywateli polskich - w tym 14,5 tysiąca jeńców wojennych, przetrzymywanych w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie, oraz około 7,3 tysiąca cywilów - głównie urzędników, nauczycieli, prawników i innych przedstawicieli polskich elit - aresztowanych na okupowanych przez ZSRR terenach wschodnich województw II Rzeczypospolitej.
Jeńców z Kozielska rozstrzelano w Katyniu, co z czasem nadało całej zbrodni symboliczną nazwę. Więźniowie ze Starobielska zostali zamordowani w siedzibie NKWD w Charkowie, a ci z Ostaszkowa - w Kalininie (dzisiejszym Twerze), skąd ich ciała przewożono do Miednoje i grzebano w masowych grobach. Egzekucje przeprowadzano także w więzieniach i na terenach leśnych w Mińsku, Kijowie, Chersoniu oraz innych miejscowościach Związku Radzieckiego.
Decyzja o likwidacji polskich więźniów zapadła w najwyższych kręgach władzy sowieckiej. 5 marca 1940 roku Biuro Polityczne KC WKP(b), z Józefem Stalinem na czele, zatwierdziło wniosek Ławrientija Berii - szefa NKWD - o "rozpatrzenie w trybie specjalnym spraw jeńców i więźniów, uznanych za wrogów ZSRR".
Przez dekady odpowiedzialność za zbrodnię przypisywano Niemcom. W 1943 roku, po odkryciu masowych grobów w Katyniu przez wojska niemieckie, Moskwa zaprzeczyła swojemu udziałowi i powołała własną komisję, której celem było przypisanie winy III Rzeszy. Prawdziwe informacje ujawniono dopiero pod koniec istnienia ZSRR. W 1990 roku oficjalny komunikat agencji TASS przyznał, że za egzekucje odpowiadało NKWD, a ówczesny prezydent Związku Radzieckiego Michaił Gorbaczow przekazał stronie polskiej pierwsze dokumenty w tej sprawie.
Pomimo upływu lat, Zbrodnia Katyńska pozostaje jednym z najbardziej bolesnych symboli sowieckich represji wobec Polski. Wciąż nieznana jest pełna liczba ofiar, a wiele kwestii dotyczących okoliczności zbrodni, jej dokumentacji i osób odpowiedzialnych, nadal budzi pytania historyków i opinii publicznej.
