W 2025 roku Opolskie Konfrontacje Teatralne po raz pierwszy poszerzają swój repertuar o klasykę europejską, łącząc polskie dziedzictwo literackie z kanonem zachodniej kultury.
Festiwal jest finałem ogólnopolskiego Konkursu na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej i Europejskiej "Klasyka Żywa", organizowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Tegoroczna edycja przyniosła rekordową liczbę 107 zgłoszeń - po raz pierwszy dopuszczono do udziału przedstawienia oparte na dziełach klasyki europejskiej, powstałych do 1989 roku.
- Przed nami wyjątkowa edycja, która pokazuje, że klasyka nie musi być zamknięta w schematach. Ożywa dzięki twórcom, którzy podejmują z nią dialog - także krytyczny i nieoczywisty - mówił podczas konferencji prasowej Michał Mizera, przewodniczący komisji artystycznej konkursu.
Wśród siedmiu spektakli finałowych znalazły się zarówno realizacje uznanych twórców, jak i reżyserów młodego pokolenia. Na scenie Teatru im. Jana Kochanowskiego zobaczymy m.in. "Państwo" Platona i "Wesele" Wyspiańskiego w reżyserii Jana Klaty i Mai Kleczewskiej, "Zemstę" Fredry w ujęciu Michała Zadary, czy "Solaris" według Stanisława Lema zrealizowane przez Darię Kopiec. Do programu włączono także adaptacje prozy: "Ciemności kryją ziemię" Andrzejewskiego (reż. Tomasz Fryzeł) oraz "Dopisek" Różewicza, powrót Janusza Opryńskiego do jednej ze swoich najgłośniejszych inscenizacji. Festiwal zamknie Szekspirowskie "Wszystko dobre, co się dobrze kończy" w reżyserii Szymona Kaczmarka.
- Staramy się, by wybór nie tylko odpowiadał na pytanie, co jest klasyką, ale także pokazywał, co czyni ją dziś żywą. Czasem to wierność oryginałowi, innym razem polemika. Niezmiennie - unikanie obojętności - dodał Mizera.
Festiwal, jak co roku, organizowany jest przez Teatr im. Jana Kochanowskiego w partnerstwie z Instytutem Teatralnym i samorządem województwa opolskiego. Jak podkreślił wicemarszałek Zbigniew Kubalańca, wydarzenie ma ogromne znaczenie nie tylko dla regionu, ale i dla całej polskiej sceny teatralnej.
- To wyjątkowy czas i miejsce, w którym historia i współczesność spotykają się na scenie. Dla nas, dla samorządu województwa, dla mieszkańców regionu to jest niezmiernie ważne wydarzenie. ale także jest to jedno z najważniejszych wydarzeń w kraju, które od 49 lat może odbywać się właśnie tutaj, na Opolszczyźnie- mówił wicemarszałek.
Oprócz konkursowej części programu, festiwal zaoferuje widzom bogaty zestaw wydarzeń towarzyszących. Jak zapowiedział dyrektor Teatru im. Jana Kochanowskiego, Norbert Rakowski, wśród nich znajdzie się m.in. specjalne przedstawienie "Przedwiośnia" w reżyserii Piotra Ratajczaka. - To nasza propozycja obchodów jubileuszu 50-lecia teatru. Przypadek sprawił, że możemy ją pokazać właśnie podczas Konfrontacji - to spektakl niekonkursowy, ale znaczący, bo "Przedwiośnie" było pierwszą premierą, jaka otwierała naszą scenę 23 stycznia 1975 roku - podkreślił Rakowski.
Na widzów czekają również koncerty - m.in. projekt "Mazolewski, Dorociński, Witkacy. Astronomiczna kompozycja", będący połączeniem muzyki Wojtka Mazolewskiego z recytacją Marcina Dorocińskiego, inspirowany twórczością Witkacego. Zaprezentowany zostanie również występ zespołu Siema Ziemia - projektu Kacpra Krupy i wuja HZG.
W programie znalazło się także gościnne przedstawienie z Teatru Narodowego w Kosowie, zrealizowane w języku albańskim (z tłumaczeniem). - To uznany dramat, który w ubiegłym sezonie zdobył nagrodę za najlepszą produkcję roku w Kosowie. Dla naszej publiczności będzie to wyjątkowe doświadczenie spotkania z teatrem w zupełnie innej perspektywie językowej i kulturowej - zaznaczył dyrektor teatru.
- Klasyka nie jest martwym kanonem. Może być żywa, kontrowersyjna, inspirująca. I właśnie to - żywość, a nie tylko wierność - chcemy pokazywać podczas tego festiwalu - podsumował Michał Mizera.
Sprzedaż biletów i karnetów ruszyła 8 maja za pośrednictwem strony internetowej teatru. Organizatorzy liczą na pełne sale i gorące dyskusje wokół prezentowanych spektakli - bo "Klasyka Żywa" to nie tylko konkurs, ale i przestrzeń wymiany myśli, refleksji oraz artystycznych poszukiwań.
