(Fot. Archiwum)
To już dwa lata
Obowiązek zgłaszania umów o dzieło przez płatników składek lub osoby fizyczne został wprowadzony przepisami Tarczy Antykryzysowej i obowiązuje od 1 stycznia 2021 r. Takiej powinności nie mają pracodawcy zawierający umowę o dzieło z własnym pracownikiem.
W formularzu RUD (zgłoszenie umowy o dzieło) zgłaszający umowę wpisują dane swoje oraz wykonawcy umowy o dzieło, a także datę rozpoczęcia i zakończenia wykonywania tej umowy oraz jej przedmiot. Na jednym formularzu RUD zamawiający może wpisać maksymalnie 10 umów zawartych z tym samym wykonawcą.
Dane ZUS wskazują, że w skali kraju w pierwszych trzech kwartałach 2022 r. przekazano do Zakładu 853,6 tys. formularzy RUD, na których zgłoszono 1,27 mln umów o dzieło. Porównując to do trzech kwartałów 2021 r. jest to wzrost o 8 proc., a liczby zawieranych umów o dzieło o 6,5 proc. W tym roku największa liczba formularzy RUD została złożona we wrześniu - 102,7 tys. Zgłoszenia w tym właśnie miesiącu zawierały informacje o 140,8 tys. umów i zostały przekazane przez 18,9 tys. podmiotów. Co ciekawe najwyższa liczba podmiotów przekazujących do ZUS formularz RUD daje się zauważyć w ostatnim miesiącu każdego kwartału tj. marcu, czerwcu i wrześniu.
W opolskim najmniej
- W tym roku największy udział wśród zgłaszających umowy o dzieło miało województwo mazowieckie, gdzie zgłoszono 25,25 procent umów, natomiast na drugim biegunie byli zgłaszający umowy o dzieło z województwa opolskiego. Na Opolszczyznę przypadło zaledwie 1,63 procent wszystkich deklaracji w kraju - Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.
Analogicznie jak wśród zgłaszających umowy o dzieło, procentowo najwięcej wykonawców umów
pochodziło z województwa mazowieckiego. Mieszkało tam 26,9 proc. zgłoszonych wykonawców. Najmniej wykonawców zgłoszono w województwach opolskim - 1,43 proc., lubuskim - 1,49 proc., i podlaskim - 2,17 proc.
Panowie w przewadze
Między styczniem a wrześniem 2022 r. w formularzach RUD zgłoszono 281 tys. wykonawców umów
o dzieło. Więcej wśród nich było mężczyzn - 52,64 proc. Wykonawcy umów o dzieło w nieco ponad 81 proc. byli ludzie w wieku od 20 do 59 lat. Natomiast najliczniejsza grupa wykonawców umów o dzieło to osoby w wieku 30-39 lat. Było ich 68,8 tys., zatem stanowili 25,16 proc. wszystkich zgłoszonych w badanym okresie.
Obcokrajowcy
Liczba cudzoziemców wykazana w formularzach RUD z uzupełnionym polem nazwa państwa inna niż Polska wyniosła 4,8 tys. osób. Największą grupę stanowili Ukraińcy - 22 proc., Niemcy - 12 proc., obywatele Wielkiej Brytanii - 7 proc., USA - 6 proc. oraz Włoch Francji i Czech - po 4 proc.
Zgłoszeni w umowach o dzieło cudzoziemcy stanowili 5,48 proc. wszystkich wykonujących takie umowy. Z cudzoziemcami między styczniem a wrześniem br. zawarto nieco ponad 41 tys. umów o dzieło. Najczęściej zawierano umowy z obywatelami Ukrainy 41,5 proc. (z obywatelami tego kraju zawarto 17,1 tys. umów), dalej Białorusi 14,7 proc., Niemiec 4,3 proc. i Wielkiej Brytanii 3,5 proc. Zgłoszenia dotyczyły również obywateli Rosji, USA, Włoch, Francji, Pakistanu, Hiszpanii, Czech, Gruzji.
Branże a umowy o dzieło
Jak podaje ZUS kilku płatników składek mogło zgłosić tę samą osobę jako wykonawcę umowy o dzieło. Dane za okres styczeń-wrzesień br. obejmują 340,7 tys. osób, czyli więcej niż unikalnych wykonawców umów o dzieło, których było 281 tys. Najwięcej osób wykonujących umowy o dzieło zostało wykazanych w sekcji "działalność profesjonalna, naukowa i techniczna" - 68 677 wykonawców (20,15 proc.). W dalszej kolejności są "informacja i komunikacja" - 67 172 wykonawców (19,71 proc.), "działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją" - 46 990 wykonawców (13,79 proc.), "edukacja" - 42 351 wykonawców (12,43 proc.), "pozostała działalność usługowa" - 34 961 wykonawców (10,26 proc.), "przetwórstwo przemysłowe" - 14 278 wykonawców (4,19 proc.), "administracja publiczna i obrona narodowa"; "obowiązkowe zabezpieczenia społeczne" - 14 147 wykonawców (4,15 proc.).
Branże w regionie
Jaki jest obraz opolskich płatników między styczniem a wrześniem 2022 r.? Oto działy Polskiej Klasyfikacji Działalności dominujące w regionie, według zgłaszającego umowy o dzieło płatnika składek:
- działalność profesjonalna, naukowa i techniczna - 14,54 proc.,
- przetwórstwo przemysłowe -13,44 proc.,
- działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją - 10,73 proc.,
- pozostała działalność usługowa - 7,72 proc.,
- budownictwo - 7,42 proc.
