(Fot. UMWO)
Wniosek o wpis na listę złożyła Iwona Wajrach, która razem z mężem prowadzi Gospodarstwo Agroturystyczne w Dylakach, niedaleko Ozimka. - Przepis na suszone jabłka przejęłam od swojej mamy. Podobnie suszono owoce w rodzinie mojego męża - u babci Marii, która w tej chwili miałaby 106 lat - mówi pani Iwona. - Suszone jabłka zabierają bardzo mało miejsca, a odpowiednio przyrządzone nie ustępują w smaku świeżym owocom. Przez suszenie nie tracą nic ze swojej wartości, jedynie pozbawia się je nadmiaru wody.
Suszyć jabłka można było kiedyś - i można również dzisiaj - różnymi sposobami, np. na nitkach czy prętach leszczynowych na słońcu, przy ognisku czy też w miejscu ocienionym, ale przewiewnym, a także w piekarniku.
Pani Iwona wspomina, że w rodzinie jej i jej męża od pokoleń suszono jabłka przede wszystkim na piecu, na tzw. sicie, czyli drucianych siatkach naciągniętych na drewniane ramy. Często gotowano najpierw obiad, a później wykorzystywano gorące blaty kuchni do suszenia jabłek.
Do suszenia przeznacza się owoce dojrzałe, ale twarde. Najlepiej nadają się do tego jabłka ze starych odmian, o zwartym miąższu, kruche, nie za bardzo soczyste. Oczywiście suszyć można też owoce nowszych odmian jabłoni. Do suszenia na ramach z drutu zalecane jest krojenie jabłek w krążki a nie w ósemki, bo znacznie szybciej i lepiej schną.
Suszenie jabłek jest jednym z tradycyjnych sposobów utrwalenia na długie zimowe miesiące zapachu i smaku tych owoców oraz przydatnym sposobem na ich ochronę przed zepsuciem. W takiej postaci można je przechowywać w suchym i przewiewnym pomieszczeniu nawet do 8 miesięcy. Suszone jabłka są doskonałym dodatkiem do zimowej herbatki, a niektórym zastępują nawet ciasto i inne słodycze.
Suszone jabłka z pieca są 71 produktem tradycyjnym z województwa opolskiego, wpisanym na Listę Produktów Tradycyjnych, prowadzoną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Wnioski o wpis na Listę Produktów Tradycyjnych składa się do Marszałka Województwa Opolskiego, a po pozytywnej weryfikacji Marszałek przesyła wniosek do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. O wpis produktu na listę mogą wnioskować m.in. osoby fizyczne, producenci, stowarzyszenia czy koła gospodyń wiejskich. Należy udowodnić, że dany produkt lub potrawa, związana jest z naszym regionem od co najmniej 25 lat.
W ostatnich latach na Listę Produktów Tradycyjnych wpisane zostały m.in. produkty: pranzunki, żur żyniaty, zupa rakowa, babka zista, krośnicka szpajza, masło czyszeckie, polewka z maślanki czy ajerlikier. Dwa z naszych produktów, wpisanych wcześniej na listę, poszczycić się mogą unijnym logo Chronionego Oznaczenia Geograficznego - to kołacz śląski oraz krupnioki śląskie.
