5 kwietnia 2018, godz. 16.30
Biblioteka Muzyczna w Opolu
ul. Rynek 1

Wykład muzyczny
HERBERT VON KARAJAN
110. rocznica urodzin dyrygenta

Z cyklu: Muzyka w Klubowym Fotelu oraz w ramach 18. Wiosny Austriackiej

Austriak Herbert von Karajan (1908-1989) to eden z najwybitniejszych, ale zarazem najbardziej kontrowersyjnych dyrygentów operowych i symfonicznych XX wieku.

Pochodził z rodziny greckich emigrantów. Zaczął uczyć się gry na fortepianie mając 4 lata. W latach 1916-1926 studiował w klasie fortepianu w Mozarteum w Salzburgu. W latach 1926-1929 studiował dyrygenturę w Akademii Muzycznej w Wiedniu. Dzięki niepospolitemu talentowi w 1927 roku zadebiutował w Ulm, gdzie zastąpił chorego dyrygenta w Weselu Figara. Jego występ wywarł tak dobre wrażenie, że otrzymał posadę pierwszego kapelmistrza w teatrze i pozostał w Ulm do roku 1934. W 1935 został dyrektorem artystycznym Opery i Orkiestry Symfonicznej w Akwizgranie. W latach 1937-38 odbył tournee po Skandynawii, Holandii i Włoszech.

Przełomowym momentem w jego karierze było poprowadzenie w 1939 roku w berlińskiej Operze Czarodziejskiego fletu Mozarta i Śpiewaków norymberskich Wagnera. Dzięki temu sukcesowi i poparciu nazistów został w latach 1941-1945 dyrektorem pierwszej sceny III Rzeszy. Po drugiej wojnie światowej, za swoje dziewięcioletnie członkostwo w NSDAP, napiętnowany został zakazem występów, cofniętym po roku przez Brytyjczyków. W czasie tej przerwy nagrał wiele płyt z nowo założoną London Philharmonic Orchestra. W styczniu 1946 koncertował z Wiener Philharmoniker. W 1947, jako dyrygent, a od 1949, jako dyrektor Towarzystwa Przyjaciół Muzyki, prowadził Symfoników Wiedeńskich. W 1950 został kierownikiem artystycznym Philharmonia Orchestra w Londynie. W latach 1951-1952 był gościnnym dyrygentem w Bayreuth. W 1954 objął kierownictwo Berliner Philharmoniker po śmierci Wilhelma Furtwänglera. W 1956 został dyrektorem Festiwali Mozartowskich w Salzburgu. W latach 1955–64 kierował Operą Wiedeńską.

W latach 60. był dyktatorem muzycznym w Europie, kontrolował najbardziej prestiżowe ośrodki muzyczne - w Berlinie, Salzburgu i Wiedniu. Miał wpływ na La Scalę i Londyńską Orkiestrę Symfoniczną. W Metropolitan Opera wystąpił dopiero w 1967 roku. Od 1957 zajmował się reżyserowaniem dyrygowanych przez siebie oper, zwłaszcza kompozytorów włoskich i Wagnera.

Dzięki nowoczesnym mediom stworzył imperium muzyczne - dokonał nagrań licznych płyt i telewizyjnych filmów muzycznych. W roku 1969 założył fundację, dzięki której co 2 lata organizowane są konkursy dla młodych dyrygentów.